- берекелі
- bereketli, feyizli, hayırlı, nimetli
Қазақша-түрікше сөздік. 2009.
Қазақша-түрікше сөздік. 2009.
келін берекелі болсын! — (Монғ.) келін құтты болсын, жақсылық әкелсін! Дастарқандар жайылып, аңсарбасы сойылып, аспа төк болып жатыр. – К е л і н б е р е к е л і б о л с ы н! – дегендердің бәріне екі қария қосарлана: – Айтқандарың келсін, Айтқандарың келсін! – деседі ақ… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
абат — ир. сын. Бай, берекелі … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
жиделібайсын — сын. Берекелі, қасиетті, шұрайлы … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
жығып айту — (Гур., Маңғ.) жарытымды айту, берекелі айту. Былай былай деп үйреткеніңмен де, бетпе бет келгенде соның ж ы ғ ы п іштеме айта алмайды ау (Гур., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
қасық ожау — (Орал, Жән.) ағаш ожау. Қ а с ы қ о ж а у бақыраштан берекелі ғой (Орал, Жән.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
өнжейлі — (Түрікм.: Красн., Жеб., Небид., Ашх., Таш., Мары) берекелі, маңызды. Бұл шөп онша ө н ж е й л і емес (Түрікм., Мары). Салақ қарағандықтан осы уақытқа дейін ...әлі ө н ж е й л і іс бітірген жоқ (“Жұм шы”, 7.01.1950) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
пардалы — Қ орда., Қарм.) берекелі. Қызылқұмның сексеуілі п а р д а л ы болады Қ орда., Қарм.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
саранжа — (Түрікм.: Таш., Тедж., Көнеүр., Тахта) салпаң құйрық қой (сарық). Жүні болмаса, с а р а н ж а берекелі емес ау (Түрікм., Тедж.). 300 с а р а н ж а ене қойынан 301 ... қозы алды («Жұм шы», 11.03.1953) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ет — зат. этногр. 1. Қазақтың ең басты ұлттық тағамы. ≈ «Е т асты, е т жеді» деген қолданыстар бар. Еттің сорпасы болады. Мұны «бесбармақ» деу ұят, санасыздық. 2. Өрік, шабдал сияқты жемістердің жеуге жарамды жұмсақ жері. ≈ Өріктің сүйегін е т і н е н … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жемеңгер — зат. жерг. Жемқор, жегіш. «Халық би білімді болса, ел жұрт берекелі болады, би ала аяқ, ж е м е ң г е р болса, ел жұрты азып тозады» деп қараған (А. Нүсіпоқасұлы, Ағаш бесік., 1, 121) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
құнжаулы — сын. жерг. Мардымды, жарытымды, берекелі. – Шоқанның Қытайда не тындырғанын нақтылап айтты ма? – Жарытып қ ұ н ж а у л ы ештеңе айтпады (Қ.Тоқмырзин, Керзаман, 3, 50). Қару дегенде не қ ұ н ж а у л ы қару дейсің. Құс мылтық сияқты бірқатар… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі